باورهای غلط در مورد ارتودنسی
ارتودنسی ثابت در واقع درمان ناهنجاری هایی است که در رابطه با دندانها و فک ها نسبت به قاعده جمجمه وجود دارد. در درمان ارتودنسی ثابت دندانها به مکان و نقطهای حرکت داده میشود که از لحاظ زیبایی بهترین حالت ممکن را ایجاد کند. در این مقاله به یک سری از باور های غلطی که در میان مردم وجود دارد بپردازیم و این باور های غلط را رفع کنیم با ما همراه باشید.
1-روشهای جدید ارتودنسی تبلیغاتی و بیمعناست
یکی از این روش های جدید درمان ارتودنسی، ارتودنسی است که از ده تا 12 سال پیش در دسترس مردم قرار گرفته است. ارتودنسی نامرئی در واقع به طلقهای شیشهای گفته میشود که با توجه به ناهنجاریهای دندانی تعداد آنها متفاوت است. این طلقها تا چند سال پیش تنها برای برخی درمانهای ویژه قابل استفاده بود، اما بسیاری از این مشکلات مرتفع شده است. البته هنوز هم درمان همه ناهنجاریها با این وسیله مقدور نیست. این طلقهای بیرنگ روی دندانها قرار میگیرند و به زحمت میتوان آنها را دید. بیمار هم هر دو هفته این طلقها را تعویض میکند و متخصص ارتودنسی طلق جدیدی را که با توجه به وضع دندانهای بیمار به شرکت سازنده سفارش داده وارد دهان بیمار میکند. بنابراین حتی در صورت تغییر رنگ این طلقها هم با توجه به اینکه زود تعویض میشوند، به چشم نمیآیند. این درمان ارتودنسی فوقالعاده راحت است و در طول درمان ارتودنسی، کمتر کسی متوجه میشود که چیزی روی دندانهای بیمار قرار دارد. البته همانطور که گفتم این طلقها محدودیتهایی دارد و تنها 15 تا 20 درصد افرادی که نیاز به ارتودنسی نامرئی دارند میتوانند از اینها استفاده کنند. ضمن اینکه این درمان بسیار گران است. البته نوع دیگری از درمان ارتودنسی نامرئی هم هست که در طول درمان مشخص نیست که سیمها در سمت داخلی دندانهای بیمار قرار دارند. در این روش سیمها از داخل روی دندانها نصب میشود. این درمان ارتودنسی هم کاملا موثر است هرچند زمانگیرتر و گرانتر از درمانهای معمولی است، اما بسیار مطلوب است و از آنجا که نوع برکتها با برکتهای معمولی فرق دارد، زبان را اذیت نمیکند و به نسوج اطراف دندان هم صدمه نمیزند و تنها باید بهداشت دهان و دندان بخوبی رعایت شود.
2-ارتودنسی فقط باعث زیبا شدن دندانها میشود
این باور نادرستی است. ارتودنسی ثابت ناحیه پایینی صورت را به طور کامل تحت تاثیر قرار میدهد و نه تنها لبخند، بلکه فرم لب و ارتفاع بینی تا چانه را اصلاح میکند. به عبارت دیگر با ارتودنسی ثابت میتوان چهره بیمار را بهتر کرد. میتوان صورت خیلی گرد را کشیدهتر نشان داد. زمانی که ما وضع مطلوبی برای صورت بیمار در نظر بگیریم دندانها و فکها باید در موقعیتی باشد که نهایت زیبایی را فراهم کند و ارتودنسی ثابت میتواند این کار را انجام دهد.
3-بزرگسالان نمیتوانند ارتودنسی انجام دهند
این که بزرگسالان نمیتوانند ارتودنسی انجام دهند، باور نادرستی است. ارتودنسی سن خاصی ندارد. نوزادی که با کام شکری به دنیا آمده در همان ابتدا تحت درمان ارتودنسی قرار میگیرد. به دلیل برخی سندرمها مانند سندرم کروزن نیز ارتودنسی زودتر انجام میشود که معمولا با جراحی همراه است. این درمان ارتودنسی برای افراد بسیار مسن هم میتواند جوابگو باشد. البته ارتودنسی برای بچهها در کشورهایی مثل آمریکا در سن شش سالگی انجام میگیرد. این که گفته میشود ناهنجاریهای دندانی بیشتر از گذشته شده است، یک باور درست است.
4-پلاک ثابت بهتر از متحرک است
در گذشته در بسیاری از موارد از ارتودنسی متحرک استفاده میشد، اما اکنون این روش بندرت مورد استفاده قرار میگیرد و تقریبا کنار گذاشته شده است. ارتودنسی متحرک نمیتواند دندانها را در یک فضای سهبعدی جابهجا کند اما در ارتودنسی ثابت، امکان جابهجایی دندانها در یک فضای سه بعدی وجود دارد. در روش درمانی ارتودنسی متحرک موفقیت تا حد زیادی به همکاری بیمار بستگی دارد. در عین حال برخلاف آنچه تصور میشود، روش درمانی ارتودنسی ثابت کمتر به دندانها صدمه میزند؛ چراکه دندانها در جهت کنترل شده حرکت میکنند. اگر از ارتودنسی متحرک استفاده شود، ریشه دندان در جهت نامناسبی حرکت میکند که ممکن است به تحلیل ریشه منتهی شود.
5-ارتودنسی، درمان همه ناهنجاریهای دندانی است
برخی انحرافات و ناهنجاریها در فک یا دندان میتواند به کمک ارتودنسی ثابت درمان شود. برخی ناهنجاریهای فک بالا و پایین نیز بهتر است در سن خاصی نسبت به وضع رشدی بیمار درمان شود. به طور مثال برای درمان ناهنجاریهای فک نسبت به جمجمه بهتر است در سنین رشد ارتودنسی ثابت انجام شود و ناهنجاری رفع شود تا در سالهای بعد نیاز به جراحی به حداقل برسد، اما برخی از ناهنجاریها از کنترل خارج است. برخی از ناهنجاریها ممکن است آنقدر شدید باشد که درمان ارتودنسی ثابت به تنهایی نمیتواند آن را درمان کند.
6-ارتودنسی معایبی هم دارد
ارتودنسی یک درمان است و قرار نیست چیزی را خراب کند. اگر این درمان درست انجام شود و هم متخصص ارتودنسی و هم بیمار کار خود را درست انجام دهند مشکلات و عوارض بعدی برای فرد ایجاد نخواهد شد. در ارتودنسی بهداشت حرف اول را میزند بیمار باید تمام دستورات متخصص ارتودنسی را بدرستی اجرا کند و نحوه درست مسواک زدن و نخ کشیدن دندانها را رعایت کند. بیشک، گذاشتن برکتها و سیمها در دهان، گیر غذایی را بیشتر میکند و اگر بیمار در رعایت بهداشت کوتاهی کند دندانها پوسیده میشوند. متخصص ارتودنسی هم در درمان ارتودنسی هم باید اصول را رعایت کند در غیر این صورت ممکن است ریشه دندانها کوتاه شود. معمولا کسانی که مشکلات فکی و دندانی دارند مشکلات لثهای هم خواهند داشت. درمان ارتودنسی برای رفع این مشکلات هم بسیار کمک کننده است. دندانی که کجشده به لثه و نسوج اطراف خود صدمه میزند، اما زمانی که این دندان با ارتودنسی صاف شود، نیروی وارده به فک و جویدن نیز بهتر میشود.
7-دندانها بعد از ارتودنسی هم تغییرشکل میدهند
این موضوع تا حد زیادی به روش ارتودنسی بستگی دارد. اگر روش انتخاب شده برای درمان بیمار از ابتدا ارتودنسی ثابت باشد، نتیجه خیلی بهتری به همراه خواهد داشت. البته بیمار نیز باید برای افزایش موفقیت درمان نکاتی را مورد توجه قرار دهد. در اینجا سهم متخصص ارتودنسی 80 درصد و سهم بیمار 20 درصد است و همکاری آنها با هم احتمال موفقیت در درمان را افزایش میدهد. اما امروزه بندرت پس از درمان بازگشت مجدد ناهنجاری را در بیمار مشاهده میکنیم.