ارتودنسی متحرک چیست؟

منظور از این درمان ارتودنسی متحرک  استفاده از پلاکهای متحرک می باشد که توسط خود بیمار در دهان قرار داده شده و در هنگام غذا خوردن از دهان خارج می شود؛ بنابراین نتیجه این درمانها کاملا وابسته به همکاری بیمار است.
هدف اولیه از این درمان ارتودنسی اصلاح روابط ،موقعیت و اندازه فکین می باشد.پلاکها ممکن است تک فکی ویا دو فکی (روی هر دو فک بالا و پایین ) باشد .
این دستگاه‌ها همان‌طور که از نام آنها مشخص است، ارتودنسی متحرک هستند و روی دندان‌ها ثابت نمی‌شوند و بیمار می‌تواند در مواقع لزوم مانند غذا خوردن، مسواک‌زدن و… آنها را  از دهان خارج کند و دوباره در دهان قرار دهد. این دستگاه‌های ارتودنسی متحرک معمولا از اجزای سیمی و یک بخش آکریل ساخته می‌شوند که اجزای سیمی را به هم متصل می‌کند. همچنین در مواقع  مورد نیاز می‌توان از پیچ‌های درمان ارتودنسی در این دستگاه‌ها استفاده کرد که معمولا در مواقع ایجاد فضا برای دندان‌ها یا اصلاح تنگی عرض فک بالا یا پایین از آنها استفاده میشود.
این پلاکها از یک بخش اکریلی و یک سری اجزای سیمی تشکیل شده که پلاک را سر جای خود در دهان نگه می دارند . بخش فعال دستگاه درمان ارتودنسی یکسری فنر و یا پیچ می باشد که با فعال کردن انها باعث حرکت دندانها یا بزرگ شدن فکها می شود.
در درمان ارتودنسی پلاکهای دوفکی که حجیمتر هستند برای تغییر موقعیت و اندازه فک پایین استفاده می شود که با سطوح شیبدار تعبیه شده ، اینکار را انجام می دهند.
از انجا که هدف از این پلاکها اصلاح ساختار اسکلت می باشد ، حتما باید پیش از بلوغ استفاده شوند.البته بعد از بلوغ هم امکان استفاده از این پلاکها وجود دارد ولیکن تنها نتیجه آن حرکت دندانها است که تا حدود مشخصی امکان دارد و اگر مشکل ساختار و موقعیت فکها زیاد باشد نیاز به درمانهای جراحی در کنار درمان ارتودنسی وجود خواهد داشت.
بیمار باید پلاکهای متحرک، ارتودنسی متحرک  را شبانه روز بجز مواقع غذا خوردن استفاده کند و معمولا 6 ماه زمان نیاز است تا مشکل بیمار اصلاح شود ، البته ممکن است بیمار در مرحله بعد نیاز به استفاده از پلاکهای دیگری هم داشته باشد. در صورت اصلاح کامل مشکل فکی بیمار ، تا مدتی بیشتر باید بیمار حداقل شبها از پلاک استفاده کند تا نتایج درمان ارتودنسی تثبیت شده و برگشت نکند.در این مرحله امکان حرکات محدود دندانها وجود دارد ولی به دست آوردن دندانهای کاملا صاف و منظم مستلزم درمانهای ارتودنسی ثابت می باشد.البته با پلاکهای متحرک امکان اصلاح بی نظمی های مختصر دندانها در هر سنی وجود دارد.
ارتودنسی متحرک باید بعد هر وعده غذا با مسواک و خمیر دندان تمیز شود.
این مورد را نیز باید ذکر کنم که گاهی برای اصلاح روابط و موقعیت فکها باید از دستگاههای خارج دهانی استفاده کرد که به پلاکهای داخل دهان متصل می شوند.
البته در پایان درمان ارتودنسی ثابت نیز برای تمام بیماران از پلاکهای متحرک استفاده می شود که اینها اصطلاحا پلاکهای نگهدارنده نام دارند و هدف از انها تنها حفظ دندانهای مرتب شده در موقعیت جدید و جلوگیری از برگشت نتایج درمان ارتودنسی می باشد.در واقع بعد از حرکت دندانها، الیاف لثه و بافتهای نگهدارنده که مثل کش می مانند کشیده می شوند که باید به مرور زمان با وضعیت جدید منطبق شده و از برگشت نتایج درمان جلوگیری شود.

پلاک متحرک برای چه کسانی لازم است؟

پلاک‌های  ارتودنسی متحرک برای درمان ناهنجاری‌های ساده فک و صورت و دندان‌ها استفاده می‌شوند. جایی که فقط لازم است دندان‌ها اندکی مرتب شوند و به جابه جایی کاملی نیاز ندارند. به طور مثال ممکن است دندان‌های جلویی فک بالای شما اندکی بیرون زده باشد و می‌توان با این ارتودنسی متحرک زاویه دندان‌ها را تغییر داد و آنها را مرتب کرد. برای استفاده از این پلاک‌ها به طور معمول می‌توانید به دندانپزشک عمومی مراجعه کنید.
هنگامی که درمان ارتودنسی دندان‌های شما به پایان رسید، باید به دندان‌ها فرصت داد تا در موقعیت جدید تثبیت شوند. در این زمان دندانپزشک یک پلاک متحرک را برایتان تجویز خواهد کرد که باید چند ماه از آن استفاده کنید. این ارتودنسی متحرک، دندان‌ها را در موقعیت جدید حفظ می‌کند تا الیاف لثه‌ای و استخوان کافی در اطراف ریشه‌شان تشکیل شود و در موقعیت جدید تثیبیت شوند.

مزایا دستگاه ارتودنسی متحرک

دستگاه های ارتودنسی متحرک قابلت خارج شدن از دهان را داشته و بیمار هر زمانی اراده کند می تواند این کار را انجام دهد، در صورتی براکت ها این گونه نیستند و بعد از قرار گرفتن در دهان، خروج آن بدون کمک متخصص ارتودنسی ممکن نیست. ولی بیمار باید توجه داشته باشد که اگر دوست دارد نتیجه دلخواه خود را بگیرد، دستگاه متحرک را فقط هنگام خوردن غذا و تمیز کردن دندان ها  باید خارج کرده و سپس بالافاصه در دهان قرار دهد.اگر کمتر از زمان مورد نظر در دهان قرار داشته باشند، درمان ارتودنسی  طولانی تر خواهد بود.
افرادی که از ارتودنسی متحرک استفاده می کنند کمتر نیاز به مراجعه به ارتودنتیست پیدا می کنند تا کسانی که از براکت ها استفاده می کنند. البته ناگفته نماند که این نوع درمان گران تر از ارتودنسی با استفاده از براکت ها می باشد ولی نکته حائز اهمیت اینجا ست که راحتی آن قیمت بالای را کمرنگ تر می کند.

هزینه

هزینه درمان‌ ارتودنسی بستگی به میزان مشکل و نوع ارتودنسی دندان دارد. در صورتیکه درمان‌های مرحله اول با پلاک‌های متحرک انجام شود هزینه و قیمت این درمان کمتر خواهد بود، البته بسته به شدت مشکل و تعداد پلاک‌های مورد استفاده این هزینه متفاوت خواهد بود.

ارتودنسی سریع چیست؟

ارتودنسی سریع

ارتودنسی سریع گونه‌ای از درمان ارتودنسی است که در آن علاوه بر یکی از انواع براکت‌های گوناگون موجود، جراحی دهان و دندان کوچکی نیز به منظور کوتاه‌تر کردن فرایند اصلاح دندان‌ها انجام می‌شود. این عمل زمان استفاده از براکت‌ را از ۲ تا ۳ سال به ۳ تا ۸ ماه کاهش می‌دهد. جراح متخصص ارتودنسی پیش از استفاده از براکت، لثه‌ها و استخوان‌ها را در عمل کوچکی می‌تراشد و مجدداً شکل می‌دهد تا دندان‌ها بتوانند در مدت زمان بسیار کمتری جابجا شوند و در موقعیت صحیح مورد نظر قرار بگیرند.

نوع براکت های استفاده شده در ارتودنسی سریع

در ارتودنسی سریع نیز مانند ارتودنسی ثابت متداول قدیمی از براکت‌ها استفاده می‌شود که به دندان‌ها فشار می‌آورند و با وارد کردن نیرو آنها را به طرف موقعیت صحیح جابه‌جا می‌کنند. براکت‌های ارتودنسی به سه نوع کلی سرامیکی، زبانی یا لینوگوآل و فلزی تقسیم‌بندی می‌شوند که هر سه قابلیت استفاده در درمان ارتودنسی سریع را دارند:
1-براکت‌های سرامیکی: براکت‌های سرامیکی ساخته شده از مواد کامپوزیتی بسیار محکم هستند و مقاومت آنها در برابر فشار بالا است. براکت‌های سرامیکی چون همرنگ دندان‌ هستند به اندازه براکت‌های فلزی جلب توجه نمی‌کنند. اما نوارهای اتصال دهنده سیم‌ها به براکت‌های فلزی در صورت استعمال دخانیات یا نوشیدن قهوه لک می‌شوند. بااین حال این نوارها را می‌توان در زمان مراجعه به مطب متخصص ارتودنسی جهت تنظیم مجدد براکت‌ها، معمولاً هر یک ماه یک بار، تعویض کرد.
2-بریس‌های زبانی: بریس‌های زبانی چون پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند و دیده نمی‌شوند محبوبیت زیادی در بین بیماران بزرگسال دارند به این دلیل که نمی‌خواهند هیچ یک از اطرافیان از درمان ارتودنسی آنان آگاه شوند. اگرچه براکت‌های زبانی را می‌توان در ارتودنسی سریع مورد استفاده قرار داد، اما کار گذاشتن آنها دشوارتر است و در مقایسه با براکت‌های فلزی و سرامیکی سخت‌تر می‌توان به نتیجه بهینه دست یافت. به علاوه بریس‌های زبانی گران‌تر هستند.
3-بریس‌های فلزی: اگرچه بریس‌های فلزی بسیار محکم هستند و حتی در برابر شدیدترین درمان‌ ارتودنسی سریع مقاوم هستند، اما این بریس‌ها بیش از دو نوع دیگر آشکار هستند و جلب توجه می‌کنند. بریس‌های فلزی در ابتدا بیش از دو نوع دیگر لثه‌ها را تحریک می‌کنند، اما در نظر داشته باشید که هزینه آنها نیز کمتر است. در درمان ارتودنسی سریع نیز مانند ارتودنسی معمول قدیمی باید پس از درآوردن براکت‌ها به منظور جلوگیری از بازگشت دندان‌ها به حالت نامناسب اولیه از نگهدارنده استفاده کرد.

بهترین متقاضی برای ارتودنسی سریع

ارتودنسی سریع انحراف و کجی دندان‌ها را برطرف می‌کند. بهترین متقاضیان چنین درمان ارتودنسی ، بیمارانی با بایت بزرگ در عقب دهان، نامنظم بودن جزیی دندان‌های پیشین و به هم‌فشردگی ملایم دندان‌ها یا مشکل جزیی در فاصله بین دندان‌ها هستند. باز شدن، حرکت عمده‌ای است که بیماران پس از چسباندن براکت‌ها‌ به دندان‌ها و قرار گرفتن سیم‌های انعطاف‌پذیر در دهان تجربه می‌کنند. دندان‌های پیشین رو به جلو و بیرون حرکت می‌کنند. اگر بایت عقب دهان مناسب باشد و مشکل به‌هم فشردگی یا فاصله بین دندان‌ها ملایم باشد، میزان باز شدن، حداقل خواهد بود و در واقع تنها برای برخی بیماران مفید خواهد بود. درمان ارتودنسی سریع در مواردی به ظاهر ساده‌ که در آنها مشکل بایت تشخیص داده نشده باشد، با کمترین موفقیت همراه است، یعنی دندان‌های پیشین بالایی همپوشانی کاملی با دندان‌های پیشین پایینی نداشته باشد یا این که رو به جلو و بیرون راندن دندان‌های پیشین بیمار بیش از حالت کنونی به صلاح نباشد و نتیجه نامطلوبی به دست دهد. چنانچه درمان ارتودنسی سریع به دلیل بیش از حد رو به جلو و بیرون آمدن دندان‌های پیشین و تشدید مشکل بایت نتیجه مطلوبی را به دست ندهد، بیمار باید مجدد تحت درمان قرار بگیرد. درمان ارتودنسی سریع معمولاً بر دندان‌های پیشین متمرکز می‌شود و این که قوس‌های پایینی و بالایی چگونه روی هم می‌آیند چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد. بنابراین متخصص ارتودنسی در جلسه مشاوره پس از معاینه دندان‌ها و فک، مناسب بودن بهره‌گیری از ارتودنسی سریع را مشخص می‌کند.

مزایای درمان ارتودنسی سریع

1-دستاورد درمان ارتودنسی سریع تنها به ایجاد لبخندی زیبا محدود نمی‌شود، این روش برای سلامتی نیز مفید است؛ چون براکت‌ها مشکلات ساختاری‌ به وجود آورنده اختلال اور بایت یا کجی دندان‌ها را اصلاح می‌کنند،درمان ارتودنسی سریع نیز مانند ارتودنسی متداول قدیمی سلامت کلی دهان و دندان را بهبود می‌بخشد. مرتب بودن دندان‌ها نقش مؤثری در سلامت لثه و دندان دارد و باعث می‌شود بیمار بتواند به راحتی بجود، گاز بزند و صحبت کند.
2-شاخص‌ترین مزیت درمان ارتودنسی سریع کوتاه بودن دوره استفاده از براکت‌ها است که به ویژه برای بزگسالانی مهم است که با توجه به تمایل به پنهان نگاه داشتن براکت‌ می‌خواهند با صرف کمترین زمان ممکن به نتیجه دلخواه دست یابند.
3-دیگر مزیت درمان ارتودنسی سریع امکان استفاده از انواع براکت‌ها، یعنی براکت‌های فلزی (پرکاربردترین و ساده‌ترین نوع)، سرامیکی (مشابه نوع فلزی اما سفید رنگ و با وضوح کمتر) و زبانی (براکت‌هایی که به دلیل قرار گرفتن در پشت دندان‌ها دیده نمی‌شوند) است.

معایب درمان ارتودنسی سریع

1-حرکت سریع‌تر دندان‌ها به معنای تنظیم براکت‌ها در وقفه‌های زمانی کمتر است، در حقیقت در عرض این چند ماه تعداد جلسه‌های تنظیم براکت‌ها به اندازه یک بازه زمانی دو تا سه ساله است. بنابراین بیمار در مقایسه با روش معمول درمان ارتودنسی باید در فواصل بسیار کمتری به مطب دندانپزشک مراجعه کند.
2-متأسفانه همه نمی‌توانند از درمان ارتودنسی سریع استفاده کنند. چنانچه دندان‌ها نیازمند اصلاح فراوان باشد، ارتودنسی معمول قدیمی یگانه انتخاب خواهد بود.
3- درمان ارتودنسی سریع نیازمند انجام عمل جراحی کوچکی است که معمولاً یک هفته پس از قرار دادن براکت‌ها توسط متخصص لثه (پریودنتیست) انجام می‌شود. این عمل جراحی سرپایی تحت بی‌حسی موضعی به منظور اصلاح و تغییر دادن لثه‌ها و استخوان‌های نگه دارنده دندان‌ها در جای خود انجام می‌شود و حرکت دندان‌ها به موقعیت مطلوب را سریع‌تر می‌کند. ناراحتی ناشی از این جراحی معمولاً به اندازه عمل پاکسازی دندان است. بااین حال بیماران معمولاً در درمان ارتودنسی سریع به دلیل حرکت سریع‌تر دندان‌ها احساس خارش دارند.
4-یکی از بزرگترین نقطه ضعف‌های درمان ارتودنسی سریع هزینه بالای آن است. اکثر شرکت‌های بیمه این عمل را تحت پوشش قرار نمی‌دهند؛ در نظر داشته باشید که ارتودنسی سریع گرانترین نوع درمان ارتودنسی است.

 

 

 

آیا رنگ دندان ها بعد از ارتودنسی زرد می شود؟

آیا رنگ دندان ها بعد از درمان ارتودنسی زرد می شود؟

بسیار پیش می آید که بیماران بعد از درمان ارتودنسی از زرد شدن دندان ها خبر می دهند، اما باید بدانید که ارتودنسی هیچ گونه تغییر رنگی در دندان های ایجاد نمی کند. و ممکن است بیماران با عدم رعایت بهداشت دچار پوسیدگی های اولیه در دندان ها شود. پوسیدگی ها به مرور زمان به شکل لکه های سفید یا قهوه ای و حتی گاه سیاه ممکن است دیده شوند که به خوبی با رعایت بهداشت مناسب قابل اجتناب خواهد بود. به ندرت ممکن است دندان هایی که سابقه ضربه یا پوسیدگی ها یا ترمیم های عمیق داشته اند، در درمان ارتودنسی دچار مرگ عصب دندان شده رنگشان عوض شود. در این حالت درمان عصب کشی و سفید کردن لازم خواهد بود. حالت اخیر بسیار نادر و شاید 1 در هزار نفر است.
مورد دیگر که طی درمان ارتودنسی رایج است، تغییر رنگ موقت دندان ها به علت استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین رقیق نشده است. این تغییر رنگ موقتی بوده با مسواک زدن قابل پیش گیری و قابل رفع است. اغلب بعد از درمان ارتودنسی، چون بیمار توجهش به دندان ها بیشتر شده، ممکن است “احساس” کند رنگ دندان ها زرد است. در این موارد مدتی بعد از ارتودنسی می تواند از روش های سفید کردن دندان ها استفاده کند. به ندرت استفاده از درمان های ترمیم زیبایی ممکن است توصیه شود. در کل بعد از درمان ارتودنسی، تمام چسب ها و بقایا آن ها پاک می شوند و بنابراین هرچه از درمان ارتودنسی به دندان اضافه شده برداشته می شود.
اما نکته ای جالب هم در این مقوله موجود است و آن تفاوت شرایط تهیه عکس از دندان ها است:
اگر به عکس زیر دقت کنید متوجه می شوید که تصاویر در شرایط نور کمی متفاوت است اما عکس 2 سال بعد با دوربین دیگری تهیه شده و دندان ها به نظر سفید تر می رسند در ابتدای درمان ارتودنسی و پایان درمان ولی با یک دوربین تهیه شده اند. به نکته ای که باید به ان توجه کنید مقایسه رنگ لثه ها بین تصاویر است که کمک می کند تشخیص دهیم تفاوت رنگ دندان ها تا چه حدی حاصل شرایط تصویر برداری ممکن است باشد به داخل مستطیل توجه کنید.

فراموش نکنید که بعد از برداشتن اتصالات و درمان ارتودنسی از روی دندان ها رعایت بهداشت راحت تر خواهد شد، خصوصا برای کسانی که قبلا خوب نمی توانستند مسواک بزنند یا نخ دندان بکشند. بنابراین با گذر چند هفته لثه دندانها وضعیت بهتری پیدا می کنند و راحت تر و مطمئن تر می تواند پروسه بلیچینگ را انجام داد. در هرحال بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها را هم می توان برا کسانی که می خواهند دندان سفید تری داشته باشند پیشنهاد کرد. توصیه می شود این کار مدتی بعد از پایان درمان ارتودنسی انجام شود تا هم دندان ها کمی به ثبات رسیده باشند و هم بافت لثه اطراف دندان ها کمی بهبود یافته باشد.

ارتودنسی در بزرگسالان

امروزه دیگر ارتودنسی تنها برای کودکان نیست. دندانها را در هر سنی به شرط سلامت لثه و استخوان می توان ردیف نمود. امروزه در دنیا تعداد بزرگسالان تحت درمان ارتودنسی در حال افزایش است. زیرا این نوع روش درمانی برای رفع کجی و بی نظمی دندان ها، عدم جفت شدن دندان ها، وجود فضا بین دندان ها، جلو آمدن لثه‌ها در هنگام لبخند زدن و وجود مشکلات در جویدن و صحبت کردن کاربرد دارد. بعد از دوران بلوغ و خصوصا وقتی یکی دوسال از بلوغ گذشته باشد، سرعت رشد به حداقل می رسد و دیگر رشد زیادی در بافتها ( به خصوص استخوان ها) دیده نخواهد شد، این شرایط محدودیت هایی را از نظر درمان ارتودنسی ایجاد می کند. در این بین کاهش تطابق پذیری در سطح سلولی بر این محدودیت ها می افزاید.

در بیان کلی ارتودنسی محدود به نوجوانی نیست و حتی در سنین میانسالی و حتی دهه پنجم و … زندگی هم می توان درمان ارتودنسی کرد! به ویژه با توجه به اینکه گاه ارتودنسی می تواند کیفیت زندگی این افراد را بالا ببرد. البته با شرایط خاص و تخصصی و با در نظر گرفتن محدودیت هایی که در زیل گفته می شود.
1-نیاز های درمان ارتودنسی سریعتر و حساب شده تر
2-حساسیت بیشتر بافت لثه و استخوان به نیرو های ارتودنسی
3-حساسیت های خاص بیمار از نظر اجتماعی
به طور کل یک متخصص ارتودنسی به بهترین شکل می تواند این مسایل را در نظر گیرد و با کمک گرفتن از تکنولوژی در تولید دستگاه های ارتودنسی بهترین خدمات را با کمترین بار روانی و با کنترل اثرات سوء احتمالی به بیمار ارایه دهد. بنابراین اگر سن تان از نوجوانی گذشته و احساس می کنید ارتودنسی نیاز دارید، به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا نیاز شما به ارتودنسی را بررسی کند و اگر برای شما مناسب باشد، بهترین خدمات را ارایه دهد.

 

 

عواملی که باعث بی دندانی میشوند

آنچه باید بدان توجه داشت جایگزین کردن نقاط بی دندانی از یک دندان تا بی دندانی کامل است. البته در مواردی که بی دندانی زیاد یا به طور کامل باشد افراد معمولا مبادرت به درمان ارتودنسی با پروتز متحرک می کنند، ولی چنانچه نقاط بی دندانی محدود به یک نقطه باشد، نسبت به درمان اقدامی صورت نمی گیرد ویا ضرورتی در این کار نمی بینند که اتفاقا بیشتر مشکلات بی دندانی در همین افراد دیده می شود. بی دندانی مشکلی است که اکثر قریب به اتفاق مردم با آن در گیر می باشند، متاسفانه بسیاری از مردم نسبت به آن بی تفاوت هستند، وبه سادگی از کنار آن رد می شوند.

مشکلات ناشی از نقاط بی دندانی:

1-جویدن: وظیفه اصلی دندان ها جویدن می باشد پس نبود دندان حتی در یک نقطه باعث عدم کار آیی در امر جویدن خواهد شد،هر چه نواحی بی دندانی بیشتر باشد عمل جویدن بیشتر مختل خواهد شد. به دنبال اختلال در عمل جویدن مشکلات گوارشی واز پی آن مشکلات سیستمیک عارض خواهد شد. پس بی دندانی در واقع اختلال در جویدن و بی توجهی به آن سر آغاز ابتلا به اغلب بیماری ها است.
2-تلفظ و صحبت کردن: وجود یک ناحیه بی دندانی در قسمتهای قدامی دهان می تواند در تلفظ صحیح بعضی کلمات اثر منفی داشته باشد به طوری که این مسئله بر نحوه گفتار و شیوه بیان افراد کاملا مشهود باشد.
3-زیبایی: چنانچه نقاط بی دندانی در قسمتهای قدامی دهان باشد تاثیر بسزایی در زیبایی دارد و معمولا افراد خیلی سریع مبادرت به درمان ارتودنسی می کنند. ولی اگر نقاط بی دندانی در قسمتهای خلفی باشد خیلی در زیبایی موثر نیست ونحوه برخورد افراد هم متفاوت است؛این مسئله گاهی آن چنان آزار دهنده است که اگر درمان ارتودنسی  به هر دلیلی صورت نپذیرد منجر به مشکلات روحی-روانی می شود که در خانم ها بیشتر محسوس می باشد.
4-حرکت دندان مقابل ناحیه بی دندانی به فضای بی دندانی: حتما می دانید که دندان ها در تمام طول عمر در حال رویش هستند وفقط تماس دندان مقابل مانع رویش بیش از حد دندان ها خواهد شد. پس آن چه مسلم است هنگامی که دندانی از دست برود دندان مقابل آن شروع به حرکت به سمت آن فضا می نماید. این مسئله سبب خواهد شد خود دندانی که حرکت می کند به علت رویش بیش از حد ریشه هایش از فضای در بر گیرنده دندان خارج شده، بنابراین دچار حساسیت دندانی می شود و نسبت به سرما، گرماوحتی مسواک زدن حساس می گردد. به علت حرکت ،تماس صحیح خود را با دندان های مجاور از دست می دهد وممکن است گیر غذایی در آن ناحیه ایجاد شود که سر آغاز شیوع مشکلات لثه ای است. به علت حرکت در فضای بی دندانی هنگام جا یگزین کردن آن با مشکل مواجه خواهیم شد.
5-حرکت دندان های مجاور به سمت فضای بی دندانی: دندان های مجاور ناحیه بی دندانی تمایل پیدا می کنند که به سمت ناحیه بی دندانی حرکت کنند و این مسئله علاوه بر اشغال فضای بی دندانی و مشکل شدن درمان ارتودنسی  بعدی جهت جایگزینی ممکن است تماس دندان های مقابل و ارتباط فک ها را دچار مشکل کند، که در صورت وسعت زیاد در عدم ارتباط صحیح روابط فکی ناهنجاری های فکی ایجاد شود که به نوبه خود مشکلات عدیده ای را ایجاد می کند. 

آیا ارتودنسی لینگوال، جایگزین ارتودنسی ثابت می‌شود

یک متخصص ارتودنسی با بیان اینکه به هنگام ارتودنسی براکت‌ها و سیم‌های موجود که به راحتی بر روی دندان‌ها دیده می‌شوند برای بعضی افراد ایجاد مشکل می‌کند، گفت: یکی از روش‌هایی که منجر به پنهان شدن کامل وسایل ارتودنسی از دیدگان می‌شود، قرار دادن آنها در سمت زبان است که به آن ارتودنسی لینگوال می‌گویند.
ارتودنسی لینگوال یا زبانی حدود 15 سال پیش برای اولین بار به علم ارتودنسی معرفی شد در آن سال‌ها تصور می‌شد این روش بزودی درمان ارتودنسی را متحول خواهد کرد و با پیشرفت روزافزون، جایگزین تمام روش‌های ارتودنسی ثابت می‌شود. هدف ازارتودنسی ثابت ،مرتب کردن دندان هاست که به منظور زیبایی و ایجاد عملکرد مناسب سیستم دندانی فکی ارائه می‌شود. در این درمان‌ها معمولا از براکت ارتودنسی بر روی سطح بیرونی دندان‌ها استفاده می کنند تا از طریق آنها نیروهای ارتودنسی به دندان‌های فرد وارد شوند. مراحل کاری این روش نیز مانند ارتودنسی ثابت است به صورتی که در آن نیروی ارتودنسی از طریق براکت‌هایی که به دندان چسبانده می‌شوند، موجب حرکت دندان ها به محل مناسب می‌شود.

اما این روش معایبی هم دارد که هنوز هم متخصصان و علم هم نتوانستند انها را رفع کنند که این امر باعث شده که ارتودنسی لینگوال به درمان ارتودنسی موارد خاص محدود شود. از جمله معایبی که می توان به ان اشاره کرد: تحمل دشوارتر آن برای بیمار است زیرا تا حد زیادی جای زبان را می‌گیرند و بخصوص باعث تداخل در صحبت کردن و غذاخوردن می‌شوند. از دیگر مشکلات استفاده از این نوع درمان ارتودنسی هزینه سنگین و زیاد این روش نسبت به روش‌های معمول و همچنین محدود بودن آن به درمان‌های نسبتا ساده ارتودنسی و در اخر طول مدت بیشتر درمان ارتودنسی لینگوال نسبت به بقیه درمان ها.
ارتودنسی لینگوال هنوز نمی‌تواند در اکثر درمان‌ ارتودنسی جایگزین خوبی برای ارتودنسی ثابت باشد. اما در حال حاضر ارتودنسی لینگوال تنها جهت رفع کجی و نامنظمی‌های بسیارساده دندان‌ها آن هم در افرادی که به دلیل شرایط کار‌ی به هیچ وجه نمی‌توانند ظاهر وسایل ارتودنسی معمول را بپذیرند، مورد استفاده قرار میگیرد.

 

 

ارتودنسی سریع خوب نیست

خیلی از پدرها و مادرها دوست دارند دندان‌های کودک شان مرتب و ردیف باشد. از طرف دیگر گاهی تبلیغاتی را می‌بینیم که روش‌های درمان ارتودنسی سریع را توصیه می‌کنند. اما باید بدانید ارتودنسی سریع خوب نیست. خوب ما در این مقاله سوالاتی را طرح کرده ایم و به انها جواب داده ایم که ممکن است سوالات خود شما هم باشد پس با ما همراه باشید.

1-از کجا بفهمیم که نیروهای وارد بر دندان بیش از حد است؟

همیشه یک علامت هشدار دهنده برای هر عملکرد غیرمعمول و ناصحیح در بدن به نام “درد” وجود دارد. معمولا نیروهای زیاد باعث درد بیش از حد معمول می شوند. منظور از حد معمول این است که اغلب بیماران در روزهای اول درمان و یا در طول درمان ارتودنسی، در ناحیه دندان‌ها مقداری درد دارند که این دردها معمولا زود از بین می‌روند و بیمار به نیروهای وارده توسط دستگاه‌‌های ارتودنسی عادت می‌کند، به‌ طوری که تا پایان درمان ارتودنسی احساس درد نخواهد داشت. به طورکلی ممکن است بیماران در روزهای اول این درد را هنگام جویدن غذا احساس کنند که بعد از چند روز کم شده و از بین می‌رود. نکته مهم این است که در این مرحله از درمان ارتودنسی بیمار نباید از عمل جویدن خودداری کند، چون خود عمل جویدن باعث خون‌رسانی بیشتر به ریشه‌های دندان و کاهش درد می‌شود، به طوری که در روزهای اول درمان ارتودنسی برای کاهش درد می‌توان جویدن آدامس را به بیمار توصیه کرد. اگر نیروهای وارده خیلی زیاد باشد، می تواند باعث التهاب لثه، تخریب ریشه دندان، تخریب استخوان آرواره، لقی بیش از حد دندان‌ها و حتی از دست دادن دندان‌ها شود. یکی دیگر از علایم نیروی زیاد، لقی بیش از حد معمول دندان‌هاست.

2-ردیف کردن سریع دندان‌ها چه عوارضی برای بیماران در پی دارد؟

سرعت حرکت دندان‌ها به سختی استخوان بیمار، سن و جنس، میزان تحلیل و تشکیل استخوان، نوع و شیوه درمان ارتودنسی بستگی دارد؛ مثلا ممکن است در یک نفر طول مدت درمان 1‌سال و در شخصی دیگر که همان مشکل را داراست، به 5/1 تا 2 سالa افزایش یابد. به طور کلی در درمان ارتودنسی سریع، تمام عوارض حین و بعد از جراحی مانند از دست دادن عملکرد صحیح درد، التهاب، صدمه به ریشه دندان و از طرفی ثبات دندان ها بعد از درمان ارتودنسی، هنوز به طور دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است.

3-روشی وجود دارد که بتوان دندان‌ها را ظرف مدت کوتاهی مرتب کرد؟

در درمان‌ ارتودنسی برای رفع مشکل بی‌نظمی دندان‌ها، هنوز روشی که بتواند مشکل را سریع از بین ببرد وجود ندارد. اگر چه با تلفیق درمان‌های جراحی و ارتودنسی توسط جراح که به صورت برش‌های عمودی روی لثه و استخوان آرواره در بین دندان‌هاست و می‌تواند تمامی دندان‌ها و یا تعدادی از دندان‌ها را دربرگیرد و نصب دستگاه‌های ارتودنسی، می‌توان سرعت درمان‌ ارتودنسی را بیشتر کرد و در نتیجه طول درمان را کاهش داد. پس از گذشت حدود 20 سال و یا بیشتر از ابداع این روش، هنوز این شیوه ی درمانی‌ به شکل متداول و مرسوم در نیامده است.

 

4-برای ارتودنسی به چه دندانپزشکانی باید مراجعه کرد؟

ارتودنسی بر اساس نوع دندان، متفاوت است، منظور دندان های شیری، دندان های مختلط و دندان های دائمی است. هدف از این تقسیم‌بندی این است که بسیاری از درمان‌ ارتودنسی برای دندان‌ های مختلط می‌تواند توسط دندانپزشک عمومی انجام گیرد، اما بیمارانی که نیاز به ارتودنسی ثابت دارند، بهتر است به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند. مشکلی که در جامعه وجود دارد، عدم تشخیص بین دندانپزشک عمومی و متخصص ارتودنسی است، به این علت که بسیاری از بیماران با دیدن کلمه ارتودنسی روی تابلو و یا سربرگ دندانپزشک عمومی فکر می‌کنند که آن دندانپزشک، متخصص ارتودنسی است. البته این به‌ آن معنی نیست که همکاران محترم دندان‌پزشک عمومی نباید کاری در این زمینه انجام دهند. آنها در مراحل درمانی اولیه می‌توانند کمک زیادی برای کاهش مشکلاتی که ممکن است در آینده برای کودک پیش بیاید، انجام دهند و حداقل کاری که می‌توانند، انجام دهند، این است که در صورت تشخیص به موقع مشکل، آن را به متخصص ارتودنسی ارجاع دهند.

5-لقی دندان در اثر ارتودنسی سریع قابل برگشت است؟

اصولا لقی دندان‌ها در حین درمان ارتودنسی، امری طبیعی است، چون در ارتودنسی، دندان باید میزانی از لقی را به دست آورد تا بعد بتواند حرکت کند، البته این لقی بسیار کم و توسط بیمار قابل احساس است. لقی دندان در حد طبیعی، به طور قطع بعد از درآوردن دستگاه‌های ارتودنسی از بین می‌رود و بیمار نباید از این موضوع ناراحت باشد. اگر لقی دندان ها حداکثر دو هفته تا یک ماه بعد از ارتودنسی باقی بماند، امری غیرطبیعی است و بیمار برای ارزیابی بیشتر باید به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کند.

مرتب کردن دندان ها با ارتودنسی ثابت

دندان ها به این دلیل نامرتبند که یا شخص سایز فکش کوچک است و یا سایز دندان هایش درشت می باشد و جهت مرتب کردن دندان ها با ارتودنسی ثابت یا متحرک نیاز به ایجاد فضای لازم جهت وارد کردن دندان های خارج از قوس به داخل قوس دندانی داریم که این کار به دو روش انجام می شود :یا مقداری از پهنای دندان ها را با تراش محدود کاهش می دهیم و یا اقدام به کشیدن دندان نموده که جهت تقارن در هر فک دو دندان ( معمولا دندان های شماره ۴ ) را می کشیم .
مدت زمان درمان ارتودنسی در موارد غیر کشیدنی کوتاه تر و هزینه نیز کمتر است. روش اجرا با چسباندن چند نگین (براکت) روی دندان ها و نصب سیم درون شیار براکت ها انجام می شود .این سیم ها فنری بوده و دندان ها را در قوس مناسب قرار می دهند.

چه مشکلاتی در طی درمان ارتودنسی ثابت ممکن استپیش بیاید و در این مواقع چه باید کرد؟

یکی از شایع ترین مشکلاتی که می تواند در طی دوره درمان ارتودنسی ثابت برای بیمار پیش بیاید، شکسته شدن باند اتصال براکت به دندان و یا به اصطلاح شکستگی براکت است. در این حالت براکت از دندان جداشده و به سیم چسبیده و متحرک است و به همین دلیل گاها" باعث زخم شدگی و آزردگی انساج اطرافش میگردد. از طرف دیگر وقتی براکتی از دندانی جدا می گردد، درحالی که بقیه دندانها که دارای براکت هستند به روال درمان و حرکت خود ادامه میدهند، این دندان فاقد براکت است که از حرکت باز ایستاده و از سیر درمان ارتودنسی عقب میافتد. متاسفانه برای نصب مجدد این براکت، برای اینکه این دندان به سطح دیگر دندانهای جابجا شده برسد، متخصص ارتونسی می باید جریان رو به جلو درمان را متوقف نماید و با کاهش اندازه سیم و نرم و مرتجع تر کردن آن، شرایط را به گونه ای مهیا سازد تا این دندان عقب افتاده به آرامی و بدون شانس صدمه دیدن ریشه آن، به حرکت خود ادامه دهد و به سطح دیگر دندان ها برسد که این به معنای طولانی تر شدن روند درمان است. در این صورت بیمار در صورتی که دارای موم های ارتودنسی ثابت است می تواند با چسباندن آنها از آزردگی و ناراحتی خود کاسته و در غیر این صورت با چسباندن مقداری موم عسل و یا مواد مشابه،این کار را به انجام رساند و به منظور جلوگیری از اختلال در روند درمان باید هرچه سریع‌تر خود را به مطب متخصص ارتودنسی رسانده و مشکل را حل نماید.

یکی دیگر از اتفاقات احتمالی در طی دوره درمانی ارتودنسی ثابت، احتمال قورت دادن بعضی تکه های جدا شده وسایل ارتودنسی توسط بیمار است. در این مواقع، بیمار باید ضمن حفظ خونسردی خود از هرگونه اقدام عجولانه و خطرناک، نظیر سعی در بالا آوردن آنچه بلعیده است، پرهیز نموده  و با متخصص ارتودنسی تماس بگیرد.  در مواردی که قطعه بلعیده شده ایجاد عارضه‌ای نکرده باشد، ‌بیمار می تواند با خوردن پوره سیب زمینی و مواد مشابه که ضمن خوردن راحت آن، امکان دفع بدون خطر قطعه بلعیده شده را فراهم می آورد  شانس دفع آن را افزایش دهد.

یکی دیگر از وقایع شایع در حین درمان ارتودنسی ثابت ، خم کردن سیم ارتودنسی و یا بیرون زدگی انتهایی آن از ته آخرین براکت یا حلقه نصب شده روی دندان است، اگر سیم خم شده باشد چون دندان های اطراف آن شانس حرکت نامطلوب می‌یابند بنابراین، باید در اولین فرصت به متخصص ارتودنسی مراجعه نمود و این مشکل را برطرف کرد و در صورت آزردگی گونه ها به علت بیرون زدگی سیم از بخش انتهایی، بیمار میتواند ضمن استفاده از موم ارتودنسی و یا دیگر مواد مشابه به عنوان حایل و جداساز،با مراجعه با متخصص ارتودنسی خود نسبت به رفع معضل اقدام نماید. لازم به ذکر است که بیمار نباید خودسرانه نسبت به تغییر شکل و یا قطع سیم به کمک وسایل غیر متعارف اقدام نماید، چرا که ضمن احتمال  افزایش شانس آسیب رساندن به دیگر نقاط دهان و دندان خود، امکان شکستن دیگر براکت ها و یاخمیدگی شدیدتر سیم نیز فراهم می گردد.

بطورکلی بیماران ارتودنسی باید بدانند، وارد آمدن هر گونه نیروی مازاد بر نیروی ارتودنسی که توسط متخصص ارتودنسی به دندان ها وارد می آید، بسیار خطرناک بوده و احتمال تحلیل و از دست رفتن حیات دندان را افزایش می دهد بنابراین، این بیماران بایستی در طول دوره درمان ارتودنسی خود از انجام  ورزش‌هایی مانند ورزشهای رزمی، کشتی و بوکس پرهیز نموده و  در صورت مبادرت به سایر ورزش‌ها نیز ضمن رعایت مسایل ایمنی، در صورت امکان از  گاردهای محافظ دهانی استفاده نمایند.

زمان مناسب شروع درمان ارتودنسی

همه ما می‌دانیم که پیشگیری بهتر از درمان است . پس بهتر است جوری برنامه ریزی کنیم که نیاز به درمان ارتودنسی خاصی نباشد یعنی در هر مرحله‌ای باید تلاش کرد جلوی ایجاد مشکلات را گرفت یا حل کردن آن‌ها را درآینده راحت‌تر کرد!

– زمان مناسب شروع درمان ارتودنسی کی است؟
برای گرفتن پاسخ صحیح به این سوال نیاز است که سوال با دقت بیشتری مطرح شود و به این شکل عوض شود که: درهر سنی ارایه چه نوع خدمت ارتودنسی‌ای برای بیمار مناسب یا مقدوراست؟
طی این مقاله امیدواریم پاسخ کاملی به سوالات پیرامون زمان مناسب درمان ارتودنسی داده باشیم.

پس برای اولین قدم ابتدا ملاحظات لازم در دوران جنین و حتی قبل از آن را مرور می‌کنیم: در درجه اول لازم است والدین اطلاعات اولیه در مورد مکانیزم تکامل جنین داشته باشند تا با تغذیه درست، مواد مورد نیاز برای رشد و تکامل صحیح در اختیار جنین قرار گیرد. در مورد مسایل مرتبط به درمان ارتودنسی مشکلات اندکی هستند که به صورت صرفا ژنتیکی (یا کاملا ژنتیکی) منتقل می‌شوند. برخی بیماری‌ها به قدری آزار دهنده هستند که حتی ممکن است برای پیشگیری از آن پزشکان بچه دارنشدن را به زوجین پیشنهاد کنند! در مورد مسایل مرتبط با ارتودنسی و ارتوپدی فک و صورت این نوع ممانعت‌ها بسیار نادر هستند. بنابراین اغلب پیشگیری خاصی از دید ژنتیک در این مرحله معنی ندارد!
در دوران جنینی برخی مراقبت‌ها به شکل روتین انجام می‌شود تا ریسک مشکلات کم باشد: مثلا با نکشیدن سیگار ریسک ایجاد شکاف لب و کام کم شود. ولی اگر با وجود این مراقبت‌ها در بررسی‌های سونو گرافی مشکلی دیده شد، بهترین کار آماده کردن والدین از نظر آگاهی و روحی برای تدابیر لازم در زمان‌های مورد نظر است. پس اغلب موارد در دوران جنینی کافی است تغذیه و مراقبت‌های بارداری روتین انجام شود و نیاز به تدبیر خاصی از سوی متخصص ارتودنسی نخواهد بود.
بعد از تولد موارد معدودی هستند که نیاز به مداخله متخصص ارتودنسی خواهد بود. به عنوان مثال تدابیر خاص برای نوزادان دچار شکاف لب/کام یا نوزادانی که فک پایین بیش از حد کوچکی دارند.

در دوران کودکی و زمانیکه درآمدن دندان‌های شیری روبه کامل شدن هست، هیچ ضرری ندارد اگر یک متخصص ارتودنسی آگاه و یا یک متخصص اطفال آشنا با مباحث ارتودنسی کودک را معاینه کند. این کار را حتی یک دندانپزشک آگاه می‌تواند به درستی انجام دهد.

گاه با یک نگاه به دندان‌های شیری اطفال و در سنین بالا‌تر (حول و حوش ۶ سالگی) با بررسی رادیوگرافی دندان‌ها، می‌توان پیش بینی‌هایی را انجام داد و رویش دندان‌ها و رشد فکین را با راهنمایی‌هایی یا با ارایه دستگاه‌هایی هدایت کرد تا کودک در آینده از نیاز به درمان ارتودنسی های پیچیده نجات پیدا کند. یا مشکلات کوچک را با دستگاه‌های متحرک یا ثابت کوتاه مدت حل کرد.

اگر در مراحل قبلی هیچ معاینه حرفه‌ای روی کودک انجام نشده، هنوز دیر نیست.
در اغلب کودکان بهترین سن اولین معاینه حدود ۷-۸ سالگی است. ممکن است حتی هیچ دستگاهی به کودک ارایه نشود ولی با دستوراتی خاص یا با کشیدن برنامه ریزی شده دندان‌ها می‌توان به کودک کمک کرد که از مشکلات پیچیده تری مانند نهفتگی دندان‌ها و… نجات یابد و یا مشکلات کوچک وی با دستگاه‌های متحرک و کوتاه مدت حل شود. این کار را حتی یک دندانپزشک آگاه می‌تواند انجام دهد.

گاه کودک نیاز به هدایت رشد فکین (ارتوپدی فک وصورت) دارد. در این صورت بهترین زمان حول و حوش بلوغ فرد است: یعنی اوایل نوجوانی. این سن برای دختر خانم‌ها کمتر است و آقا پسر‌ها وقت بیشتری از این نظر دارند. این کار اغلب با ارتودنسی متحرک یا ثابت کوتاه مدت انجام می‌شود.
و اما وقتی صحبت از ارتودنسی ثابت و کامل می‌شود، بهترین سن زمانی است که دندان‌های آسیای بزرگ دوم در حال رویش هستند. یعنی اواسط نوجوانی.

اما‌گاه برخی مشکلات فک وجود دارد که درمان ارتودنسی را بایست به تاخیر انداخت تا بتوان دقیق‌تر تصمیم گرفت. به عبارتی برای برخی بهتر است تا حدود ۱۸ سالگی و حتی بیشتر صبر کرد!

 

توصیه های حین درمان ارتودنسی

درمان ارتودنسی ممکن است بین یک تا سه سال طول بکشد و در این مدت بیمار باید همکاری لازم را با پزشک در زمینه امور درمانی انجام دهد تا هم طول دوره درمان کم تر شود و هم درمان ارتودنسی به بهترین شکل صورت گیرد. نکاتی در زمینه مراقبت های همزمان درمان ارتودنسی که لازم است بدانید در زیر بیان شده است.

توصیه های حین درمان ارتودنسی

اجتناب از بعضی غذا ها
غذا هایی مثل چیپس ، آدامس و پاپ کرن نباید در زمانی که تحت درمان ارتودنسی هستید استفاده شود. هر چند دست کشیدن از این قبیل مواد ممکن است مشکل باشد ولی برای داشتن دندان های صاف و سالم در انتهای درمان ارتودنسی ضروری است و می تواند حتی باعث کاهش دوره درمان ارتودنسی نیز شود.

سایر غذا هایی که باید اجتناب شوند در طول درمان ارتودنسی:

غذاهای چسبنده و آنهایی که باید زیاد جویده شوند مانند آدامس و تافی شکلاتی و سوهان و ….
غذاهای خشک مانند دانه های سفت ، آب نبات ها ، یا غذا های یخ زده سفت شده و چیپس
غذا هایی که باید گاز زده شوند نیز مناسب ارتودنسی دیمون نیستند مانند سیب ، هویج و ذرت…بهتر است این نوع میوه ها تکه تکه شده بعد مورد استفاده قرار گیرند.

احساس شل شدن دندان
در روزهای اول درمان ارتودنسی ممکن است دندانهایتان کمی شل شود. پس از درمان ارتودنسی این امر طبیعی است و دلیل آن تطابق دندان ها با وضعیت جدیدشان است.

شل شدن براکت های ارتودنسی
در صورتی که احساس کردید براکت یا سیم ارتودنسی شل شده است به مطب متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید تا وضعیت آن را به حال نرمال برگرداند.

مراقبت ویژه از براکت ها و سیم های ارتودنسی
در طول دوره درمان ارتودنسی ضرورت دارد که خیلی از وضعیت براکت ها محافظت کنید. شکسته شدن این براکت ها ممکن است باعث افزایش طول دوره درمان شما شود. تنها راهی که موجب می شود درمان ارتودنسی موفق و دندان های صاف داشته باشید توجه به این نکته است که دندان ها باید در محل مناسب که توجه پزشک با براکت ها محکم شده اند باشند پس همیشه آنها را چک کنید.